Voor achtbanen gaan mensen naar pretparken. Hiervoor gaan ze in de auto zitten. Rijden honderden kilometers. En hierover gaat het gesprek de dag na het bezoek.

Pretparken doen er dan ook veel aan om de hoogste, snelste, meest bijzondere baan te bouwen.

Een achtbaan is een attractie, waarbij je in een karretje / trein zit en een parcours aflegd. Meestal is dat een rondje, soms is het heen en weer, dat laatste noemen we dan een shuttle.

Om in beweging te komen en te blijven is energie nodig. Deze kunnen achtbanen op drie manieren krijgen

• Liftheuvel
  Met een lange ketting zal het karretje omhoog worden gehezen. Als het karretje op het hoogste punt is zal het omlaag gaan rijden, steeds harder tot het een nieuwe heuvel op gaat. Daar zal het bovenop iets afremmen, om vervolgens weer in volle vaart naar beneden te gaan. Dit gaat net zolang door totdat het karretje weer terug is op het station. Soms is er nog een tweede of derde heuvel gebouwd om de baan extra langt te kunnen maken.
  Een variant hierop is de Boomerang waarbij de trein achterwaard een heuvel op getrokken zal worden om hiermee hoogte (en dus energie) te krijgen.
• Lancering
  De snelheid komt hier niet van de hoogte van een liftheuvel, maar van een lanceermechanisme dat het karretje een hoge snelheid geeft. De lancering kan vanuit stilstand zijn, of tijdens de rit een extra push forward.
  De banen die lanceren vanuit stilstand zijn in de regel shuttle banen.
• Aandrijving
  Dit is een vorm waarbij er in de trein motoren zitten die de trein voorbewegen. Vergelijk het met een klassieke trein, enkel dan over een achtbaan parcours. Dit is eigenlijk geen echte vorm van achtbaan en dus eigenlijk vals spelen.

Hierboven spreek ik over karretjes. Dit omdat er veel verschillende soorten achtbanen zijn. De oudere kleine achtbanen in de kleine pretparken en op de kermis hebben karretjes. Hierin zit je met 2 personen naast of achter elkaar en leg je het parcours af.

Grotere achtbanen hebben verschillende (8? 10? 12? karretjes gecombineerd tot een trein. Dat is momenteel de meest voorkomende situatie.

Behalve in de periode dat Six Flags in Europa aan de gang was, heeft deze race om de hoogste, beste, snelste de Benelux (en eigenlijk Europa) overgeslagen. We hebben hier best aardige banen staan, maar in de eredivie op wereldniveau tellen ze niet mee. Het zijn gewoon wat in de Amerikaanse banen tellen als kinderbaantjes. Bijvoorbeeld met over de kop gaan. De Python in de Efteling komt op 4. Het wereldrecord is (anno 2017) 14 inversies. De hoogste rollercoaster in de wereld is 139 meter hoog, we komen met de Goliath (Walibi Holland) op 46,8 meter. De snelste baan is de Formula Rossa met 240 km/h. De banen in de Benelux komen net rond de 100 km/h uit.

Overigens is het helemaal niet erg dat de hoogste banen hier niet staan. Natuurlijk wel jammer, maar hoge banen zijn in de regel niet gethematiseerd. Het zijn grote hoge ijzeren of houten constructies, zonder verder thematisatie. Kleine (lage) banen zijn veel beter te thematiseren. Denk aan Black Mamba in Phantasialand of SpaceMountain (DLP) of nog beter de prachtige BigThunderRailroad in Disneyland Parijs. Efteling fans zullen opmerken dat ik de Baron niet noem. Dat is met reden. Het station en de liftheuvel van de Baron zijn gethematiseerd. De rest van de baan is gewoon saai en niet gethematiseerd. Duidelijk een gemiste kans van de Efteling.