Een dwang-rails is een extra rails, tussen de gewone rails in. Op zo een baanstuk lopen dus 3 rails naast elkaar.

Normaal gesproken lopen de wielen op de rails. De flenzen van de wielen zitten aan de binnenkant van de wielen en houden drukken de wielen zijwaarts terug. Het is niet mogelijk om de wielen weer op de rails te drukken, de wielen blijven over de dwarsliggers rijden. Men voorkomt hier echter wel mee dat de trein geheel kan ontsporen naar buiten toe,

Om te voorkomen dat een trein, om wat voor reden dan ook, naar een kant kan ontsporen, worden er dwangrails gelegd. De flenzen van de wielen zitten dan ingesloten tussen de normale rails en dwangrails. Er is dan dus geen kans dat de trein ontspoort naar binnen toe en aan de andere kant van de rails afgaat. De wielen lopen wel van de rails af natuurlijk.

De extra rail wordt dan ook gelegd, tegenover de kant waar men de trein niet wil laten ontsporen.

Dus links als men niet wil dat de trein naar rechts kan ontsporen. Of aan de rechterkant als men wil voorkomen dat de trein naar links kan ontsporen.

Als er plekken zijn waar men zeker niet wil dat een trein kan ontsporen, bijvoorbeeld op een brug, een smalle dijk of als er objecten dicht bij de baan staan, dan plaatst men dwangrails aan beide zijden.

Een andere naam die je wel eens tegenkomt voor deze rails zijn contrarails. Wat zoiets wil zeggen als een 'tegen'-rails. Iets als tegen, tegen ontsporen of zo. Een beetje wazige naam.

Je komt dit soort rails ook tegen onder de naam ontsporings-rails. Wat dan weer vreemd is, immers het doel van de rails is juist te zorgen dat de trein niet ontspoord.