Digitaal rijden gaat met stuursignalen, dit zijn kleine opdrachten / commando's die je aan een trein geeft. Deze worden gebruikt om een trein te besturen, om een lamp te laten branden, geluid te maken etc.

Stuurcommando's zijn krachtig. Het is niet enkel aan/uit of vooruit/achteruit, ook de hoeveelheid kan worden opgegeven. Dus we kunnen niet alleen doorgeven dat de trein vooruit moet gaan rijden, we kunnen zelfs doorgeven dat de trein op 30% van zijn maximum snelheid moet gaan rijden, of dat een lamp op halve kracht moet branden. Vooruit, achteruit, stoppen, rijrichting veranderen, snelheid instellen, optreksnelheid bepalen, afremvertraging opgeven, mate van verlichting, keuze uit verschillende geluiden, rookeffecten etc. kunnen met stuurcommando's worden doorgegeven.

Niet alleen de beweegbare locs en wagons kunnen worden aangestuurd, ook de vaste onderdelen van de baan kunnen zo worden bestuurd. Door het integreren van wissels, seinen en detectors in het digitale systeem komen er heel veel mogelijkheden bij voor de aansturing van de digitale baan.

De centrale

De centrale is de plaats waar de digitale signalen worden verzonden. De centrale stuurt signalen uit voor alle treinen/onderdelen. Dit kan door elkaar, dus eerst een signaal voor de ene trein, hierna een signaal voor een wagon, gevolgd door een signaal voor een derde.

Decoder

De decoder vangt de signalen op, kijkt of deze aan hem zijn gericht en onderneemt dan actie indien nodig.

Melders

De melders geven een bericht terug. Dit zijn natuurlijk met name gebeurtenissen. Er gaat iets voor een bewegingsmelder langs, op een baanvak rijdt nu een trein etc.

Om onderscheid te kunnen maken gebruiken we adressen. Iedere decoder moet een eigen uniek nummer hebben. De centrale kan de decoder dan via dit adres aanspreken.

Standaard staan decoders ingesteld op adres 3, als deze vanuit de fabriek worden geleverd.

Het is het meest eenvoudig om dit voor te stellen op een baan met 2 treinen en een lampje, bijvoorbeeld het zwaailicht van een politieauto.

• Intercity -> op adres #5
• Stoomtrein -> op adres #6
• Lamp #1 -> op adres #7

De stuurcommando’s worden om de beurt gezonden gericht aan een onderdeel. Een setje stuurcommando’s kunnen dan zijn: (SC is hier een afkorting voor Stuurcommando)

Actie: De Intercity moet optrekken naar volle snelheid
SC: Adres #5 moet vooruit gaan rijden op 100% snelheid

Actie: De stoomtrein moet zachtjes gaan rijden op halve kracht
SC: Adres #6 moet vooruit gaan rijden op 50% snelheid

Actie: De Intercity moet stoppen
SC: Adres #5 stop

Het zwaailicht moet aangaan
SC: Adres #7 aan

De stoomtrein moet optrekken naar volle snelheid
SC: Adres #6 snelheid naar 100%

Het zwaailicht moet ophouden
SC: Adres #7 stop

We gaan deze acties en de stuurcommando's een voor een nalopen.

SC: Adres #5 moet vooruit gaan rijden op 100% snelheid

De decoder in de intercity hebben we ingesteld dat deze adres #5 heeft. Alle berichten die langskomen die niet voor adres #5 zijn zal deze negeren. Enkel berichten aan adres #5 pakt hij op.

Het eerste bericht voor adres #5 is vooruit naar 100%, de decoder zal de motor van de Intercity op volle kracht aanzetten.

SC: Adres #6 moet vooruit gaan rijden op 50% snelheid

De decoder in de stoomtrein staat op adres #6, deze decoder luistert dus enkel naar berichten voor adres #6.

Het eerste bericht vooradres #6 is vooruit naar 50%, de decoder zal de motor van de stoomtrein op halve kracht laten werken.

SC: Adres #5 stop

Het volgende bericht voor adres #5 is stoppen, de decoder zal de motor van de Intercity uitschakelen.

Het kan zijn de motor plotsklaps opeens zal worden stopgezet, als een achtbaan treintje. Het is ook mogelijk om decoders te programmeren dat deze netjes en rustig afremmen. Zodat de Preizertjes hun koffie niet morsen.

SC: Adres #7 aan

In de politieauto zit ook een decoder. Deze staat ingesteld op adres #7, en luistert dus enkel naar berichten voor adres #7. De berichten voor deze vaste decoder gaan gewoon over dezelfde lijn als de stuurcommando's voor de treinen.

Naar aanleiding van dit stuurcommando zal het zwaailicht gaan branden.

SC: Adres #6 snelheid naar 100%

Een nieuw commando voor de stoomtrein op adres #6, de snelheid moet oplopen naar volle snelheid.

Decoders kunnen worden geprogrammeerd met de kenmerken van de loc waar ze in zitten. Voor de Intercity kan de ingestelde maximum snelheid best 200 km/h zijn, terwijl de maximum snelheid voor de stoomtrein ingesteld staat op 85 km/h.

SC: Adres #7 stop

De noodsituatie is voorbij en het zwaailicht kan weer af. De decoder in de politiewagen luistert naar adres #7 en zet het lampje uit.

Het stuurcommando even terug om de intercity te stoppen (SC: Adres #5 stop) en dit stuurcommando om het lampje uit te laten gaan (SC: Adres #7 stop) zien er dus hetzelfde uit, enkel de actie kan verschillende zijn. In het ene geval stop een trein en in het andere geval gaat een lamp uit. Vanuit degene die de stuurcommando's geeft moet duidelijk zijn wat de decoder die luistert op dat adres ermee kan doen.

Let op dat vooruit afhankelijk is van je neus. Als je 2 personen in een rij achter elkaar zet en je geeft de opdracht 'vooruitlopen' dan lopen ze beide een kant op. Als je deze mensen met de neuzen naar elkaar gericht zet, en je geeft de opdracht 'vooruitlopen' dan zullen beide dit doen. Om hierna op elkaar te botsen.

Met treinen is dat precies zo. Iedere trein heeft een 'voorkant' en een 'achterkant'. Bij stoomlocomotieven is dat eigenlijk altijd duidelijk. Bij goederen en personentreinen kan het al voor verwarring zorgen. Helemaal lastig is om dit te zien bij treinstellen en railbussen. Daar zit immers geen echt voorkant uit.

We hebben gezien dat een zwaailicht kan worden aangestuurd met een stuursignaal. Het is ook mogelijk om een decoder aan een wissel te hangen, zodat de centrale deze mooi kan opzetten indien nodig. De aansturing hiervan is dan in lijn met bovenstaande.